کامنت

مطلبی نوشتم چند وقت پیش درباره‌ی فیلم استاکر که می‌توانید از اینجا بخوانید؛ از دوستان جانم -که هرجا هست خدایا به سلامت دارش - مطلبی نوشت در ادامه‌ی مطلب من که می‌توانید از اینجا بخوانید؛ آمدم برایش کامنت بگذارم که دیدم طولانی شد و ماهیت کامنتی خود را از دست داد؛ این بود که اینجا آوردمش:

وقتی از اکو – امبرتویشان- و از ابالخیر – بوسعیدشان- می‌گویی آدم باید قاعدتا کوتاه بیاید یا به قولی غلاف کند، اگر من ادامه می‌دهم از جسارتم است و پررویی (شکسته نفسی و اینها نیست، خودم را که بهتر از هر کسی می‌شناسم؛ - دقت کرده‌ای به این جمله‌ي "خودم را بهتر از هر کسی می‌شناسم" که دو معنای متفاوت از خود بیرون می‌دهد: هم اینکه خودم را در مقایسه با آدم‌های دیگری که می‌شناسم بیشتر می‌شناسم، هم خودم خودم را در مقایسه با شناختی که آدم های دیگر از من دارند بهتر می‌شناسم ؟ - بگذریم)

برداشت رحمانی از دین را می‌شناسم. نمونه‌هایش را هم می‌شناسم؛ در عالم رفاقت، از بهترین دوستانم وحید است که دل در گرو عرفان دارد و نمازهایش سر وقت است و مرام عرفانیش مرام واقعی است و نه دودره بازی در کارش هست و نه ادا و اصول؛ زن و زندگیش را دارد و ... سروش و شبستری و ... را هم می‌شناسیم و در همین یکی دو سال اخیر هم زیر علم کسانی سینه زده‌ایم که دین‌دارند و سیاست‌ورز و قس‌علی‌هذا

برمی‌گردم به اول پاراگراف، گفتم می‌شناسم کسانی را که برداشت رحمانی دارند از دین؛ همین جا اندکی درنگ؛ پس دین چیزی است که رحمانی بودن را باید از آن برداشت کنی و این برداشت حکما فرق می‌کند با برداشتی که از پس کاشت و داشت می‌آید؛ این از آن سنخ برداشت‌هایی است که باید از حرف های طرف فهمید، یعنی طرف یا از باب ترس یا شرم یا سیاست‌ورزی یا هرچیز دیگری از این دست معنا را در چیزی می‌پیچاند که ما برداشت کنیم آن را و البته همیشه هم بیم آن هست که معنا را درست برداشت نکنیم و چیز دیگری برداشت کنیم. حالا اگر چیز دیگر، برداشت رحمانی نباشد و برداشت مثلا رحمتی باشد یا برداشت رحیمی یا مرحمتی یا … دین هم می‌شود چیزی شبیه هنر که خیلی هم خوب است و اصلا هرمنوتیک هم گویا همین است. اما اگر برداشت‌های نازیستی و فاشیستی و طالبانی و … هم مقدور بود چه؟ جلوی سردر کدام یکی از ادیان نوشته اند که به خاطر بعضی صحنه های خشونت بار برای زیر 18 ساله ها ممنوع است یا ترجیحا با والدین بروند ببینند؟ ننوشته اند. در عوض مثلا در دین خودمان توی سالن اکران همانجایی که معمولا می نویسند "سیگار

کشیدن ممنوع" نوشته‌اند خروج از این سالن هم‌معنای حلق‌آویز شدن است. تابلوهای زیاد دیگری هم در اینجا هم در سالن‌های دیگر هست که آدم مطمءن می شود تفاوت‌های برداشت‌های مختلف در اینجا با جاهای دیگر خطرناک تر از آن است که تصور می‌کردیم.

آیا از قوانین راهنمایی و رانندگی برداشت های خطرناک می توان داشت؟ از کتابهای آموزش زبان چی؟ بیا نظام های نشانه شناسی را رنکینگ کنیم ببینیم در صدر آنهایی که برداشت های خطرناک دارند کدام ها هستند.

البته موکدا این را هم اضافه کنم که من قایل به این نیستم که وقتی از چیزی می‌شود برداشت‌های زیان‌بار کرد از ریشه برداریم آن مقوله را. تصور کنید دیکتاتورها چگونه از نشانه‌های فرهنگی و تمدنی به باورهای میهنی و عرق ملی می‌رسند و چگونه ناتوانی‌های خود را در پس پشت آن ها پنهان می‌کنند. حالا دلیل نمی‌شود آدم ریشه‌ی تمدنش را بزند اما باید فهمید و دانست و کاری کرد که کجای کار ایراد دارد . این موضوع درباب مساله‌ی مورد بحث ما اگر اهمیت بیشتری نداشته باشد کمتر هم ندارد . نازی ها خطرناک تر بودند یا طالبان؟ آیا وجود هنر نازیستی و امثال لنی ریفنشتال مثلا توجیه‌ خشونت آنها را می‌کند؟ تو می‌گویی ابو سعید من میگویم مولانا که عاشقش هم هستم، اما دلیل نمی‌شود. هنر هنر است و بهتر آن است تکلیفش با ایدئولوژی روشن باشد. تاکید می‌کنم |روشن باشد" نه که مبرا از آن یا افسار به دست آن .

این رشته سر دراز دارد انگار و ایشان هم حرف‌هایی در این باب دارند که کاش کامیونیتی سه نفره‌ای و حتا بیشتر راه می انداختیم بلکم از دل حرف‌هایمان پیپری در می‌آمد نان می‌شد برایمان.